4.   Toelichting op het waarom van krijgsgevangenschap.

Tussen juli 1940 en augustus 1943 werden 110000 manschappen van verschillende rangorden, uit het Nederlandse leger dat ongeveer 240.000 ex-militairen voor gevangenschap telde, naar Duitsland weggevoerd. De anderen doken onder, een aantal werden op medische indicatie vrijgesteld.

 Wat was er namelijk gebeurd? In mei 1942 hadden de Duitsers alle beroepsofficieren uit represailles gevangen genomen. Zogenaamd om te waarschuwen tegen het groeiende verzet.

De reden was tweevoudig. Enerzijds natuurlijk om eventueel leidinggevend kader aan het verzet te onttrekken. Anderzijds omdat de Duitse leiding haar mankracht grotendeels aan de industrie en landbouw had onttrokken om te vechten aan het Oostfront en voor de bezetting van de overrompelde landen in het westen. Daarom werd in die bezette landen actie gevoerd om daar arbeidskrachten te werven. De Duitse industrie en landbouw moesten immers blijven draaien.

Dat werven van arbeidskrachten was de zogenoemde "Arbeitseinsatz". Daarbij werden mannen gevraagd om tegen hoge vergoeding in de Duitse industrie te komen werken.

Die actie was echter grotendeels mislukt. Overleg tussen Hitler en Himmler op 13 februari 1943 had tot gevolg dat Rauter in Nederland de opdracht kreeg:"Grijp het beroepskader en reserveofficieren van het vroegere Nederlandse leger en stuur ze allemaal naar Duitsland!" Vergeten was echter dat het beroepskader en reserveofficieren volgens de conventie van Geneve geen lichamelijke arbeid mocht verrichten.

Daarop bedacht Himmler  dat ongeveer 300000 inwoners van Nederland als (krijgs)gevangenen voor de "Arbeitseinsatz" gebruikt konden worden. Op 29 april 1943 volgde de bekendmaking dat alle manschappen van het Nederlandse leger opnieuw in krijgsgevangenschap moeten terugkeren. (Zie hiervoor de Bekendmaking)

Heel Nederland raakt in rep en roer. Er braken stakingen uit en werden oproepen opgehangen om zich niet te melden maar onder te duiken.

Ook werd gevraagd sabotage en terreur te plegen.

Zij die zich melden werden betiteld als landverrader!

Dat kreeg Rinus dus over zich heen!

Het antwoord van de Duitsers op die oproepen liet niet lang op zich wachten en zij richten: "Standgerichten" op. Komende voor een "Standgericht" werden diegenen die als staker betrapt werden of als staker aangemerkt, dood geschoten. Daarbij werden ook kinderen niet gespaard! Dat schrikbewind zorgde er voor dat menigeen zich alsnog aanmeldde. Zo ook Rinus.

 

Terug naar Hoofdstukken.                                                                                                                               Vervolg.